Laptop kopen

Schermgrootte:

• Courante maten:
• Netbooks vanaf 8.9 inch (22.6 cm) diagonaal, (hebben geen CD/DVD drive, zijn aan het uitsterven)
• Netbooks, Notebooks of Ultrabooks tussen 10.1 en 13 inch diagonaal, (hebben geen CD/DVD drive)
• Standaard is meestal 15.4 inch (39.11 cm) diagonaal
• Groot is: 17 inch (43.2 cm) diagonaal
• Reuzenschermen 18 inch (46cm) tot 22 inch (56 cm) diagonaal
• Grotere schermen verbruiken meer energie = kortere autonomie (batterijduur)
• Grotere schermen = zwaardere laptops (van 0.7 kg tot 9 kg....)
• Alle schermen hebben nu 16:9 of 16:10 aspect ratio, zijn zeer geschikt voor DVD-film af te spelen, minder geschikt voor tekstverwerking: je ziet full screen maar 1/3 van een pagina op een 16:9.
• Op vrijwel alle laptops kan je een extern scherm aansluiten (VGA, DVI, HDMI, Displayport, mini-displayport of Thunderbolt stekker), in hogere definitie dan het ingebouwde scherm. Dit is ook de stekker waar bvb een projector (beamer) of een televisietoestel op aangesloten wordt. Betere laptops doen automatisch de overschakeling, van zodra de stekker verbonden wordt. Alleen HD (HogeDefinitie) beamers hebben ook een HDMI of Displayport-aansluiting.
• Spiegelende schermen hebben meestal een beter zwart/wit contrast, maar zijn niet goed bij gebruik buiten (zonlicht weerkaatst). Vakmensen prefereren niet-spiegelende schermen. Aanraakschermen zijn voorlopig nog altijd spiegelend.
• Laptops tot 12 inch schermdiameter zijn kleiner dan een A4-blad. (gemakkelijk om in de boekentas te stoppen). Dell maakt een laptopje XPS13 met een heel dunne schermrand, die ook kleiner is dan een A4-pagina.
  

Scherm resolutie:

• 8.9 inch: 1024x600 beeldpunten (horizontaal x vertikaal).
• 10.1 inch, 12 inch, 13 inch: bestaat in 1024x600, 1366x768, 1920x1080, 2650x1600, 3200x1800 beeldpunten.
• 15.4 inch: bestaat in 1280x800, 1440x900, 1680x1050, 1920x1080, 2880x1800, 3840x2160 beeldpunten.
• 17 inch: bestaat in 1440x900, 1680x1050, 1920x1080 beeldpunten.
• 18.4 inch: 1920x1080 beeldpunten (HD)
  
• ter vergelijking: 32 tot 50 inch LCD HD televisiescherm: 1920 x 1050 beeldpunten.
• ter vergelijking: 24 inch LCD scherm: 1920 x 1200, 30 inch LCD scherm: 2560 x 1600 beeldpunten.
• Hoe meer beeldpunten (pixels), hoe hoger de resolutie, hoe nauwkeuriger het scherm, maar ook hoe kleiner de standaard letters.
  
• Laptop schermen (en alle LCD/TFT schermen) zijn bedoeld om slechts in één enkele resolutie/lettergrootte te gebruiken (native). LCD/TFT schermen zijn slechts perfect scherp bij één enkele resolutie (de hoogste).
• Schermen met 600 beeldpunten vertikaal (netbooks), hebben meestal speciale versies van besturingssystemen nodig, omdat  anders de standaardvensters (oorspronkelijk bedoeld voor 1024x768) niet op het scherm passen ("Netbook Remix",  "dedicated" XP-Home, "Windows 7 Starter" versies) 
• Wat is een Retina-scherm?
  Dit is een soort merknaam die door Apple wordt gebruikt. "Retina" betekent "netvlies".
  In principe betekent dit dat je met het blote oog, op een normale afstand van het scherm, geen individuele pixels meer kan waarnemen. Het is dus een combinatie van het aantal pixels per inch, en de normale kijkafstand.
  Een menselijk oog met een perfect zicht, kan één boogminuut (1/60 van een graad) onderscheiden.
  Wanneer je op een smartphone kijkt van op 30 cm, kan je niet meer dan 300 pixels per inch onderscheiden.
  Zie ook http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_displays_by_pixel_density
  De Apple "Retina" schermen hebben een heel hoge schermresolutie, maar zijn standaard schermen, gebouwd door LG (Apple MacBook Pro Retina 13" en 15")
  De tekens op deze schermen zijn vergroot, zodat de gebruiker dezelfde lettergrootte ziet als op normale (MacBook Pro niet-retina) schermen. Je zit dus niet méér lettertjes op je scherm. Het scherm is alleen maar "scherper".
• Op dit ogenblik is de race voor hoge-definitie-schermen in laptops volop bezig. Er is bvb een 13" laptop met 3200x1800 scherm.
  

Scherm-achtergrondverlichting

• Laptops en LCD schermen hebben LED-achtergrondverlichting: lager verbruik, langere levensduur.
• Oled-schermen en Amoled-schermen zijn voor standaard laptops nog niet verkrijgbaar, maar wel op komst. Deze hebben geen achtergrondverlichting nodig, en hebben briljante kleuren. Wel reeds gebruikt in smartphones (bvb Samsung Galaxy S3, S4 S5 en S6)

Merk Processor

• Intel is de grootste processorfabrikant, alle softwaretesten worden op Intel processors uitgevoerd.
• Kleinere fabrikanten zijn AMD, Via...
• Niet alles werkt vlekkeloos op AMD. AMD is vooral bedoeld voor spelletjescomputers, AMD processoren worden ook veel warmer, vereisen dus meer koeling, zwaardere ventilatoren, maken dus ook meer lawaai...
• Motorola was vroeger de processorleverancier van Apple, en werd nu vervangen door Intel. Ook Apple is nu standaard PC hardware, ook voor de uitbreidingen zoals insteekkaarten, randapparatuur enz...
• Er is nu ook het z.g. Google "Chromebook" (bvb Acer C7). Dit bevat een RISC (Reduced Instruction Set) ARM processor die speciaal energiezuinig is, maar beperkter is als computer. Vroeger werd deze processor uitsluitend in tablets gebruikt, maar nu wil Google, door de programma's naar de cloudservices te verplaatsen, hiermee eenvoudiger en goedkopere laptopjes (250 EUR) op de markt brengen.  (bvb http://www.laptopshop.nl/product/229712/acer-chromebook-aspire-c710-b847cii.html)

Type processor

• Courante processors zijn nu bvb Intel I3, I5 of I7.
• Intel Atom is speciaal voor ultrazuinige kleine netbook laptops (ULCPC), en bestaat in veel versies, ook met dubbele processor.
• De ARM processor, (met een beperkte instructieset) wordt meestal slechts gebruikt in tablets en "internet"-laptops. Niet in (zwaardere) standaard laptops.
  

Cache-geheugen

• Dit is echt wel belangrijk. Hoe groter het L2 cache-geheugen, hoe sneller de processor data verwerkt. Kleine cache-geheugens (512 kb, 1 Mb) zitten in tragere processors (bvb Celeron).
• Snelle processors hebben nu cache geheugens van 4 tot 8 MB. Groter is (veel) beter en sneller.

Processor snelheid

• Met hogere kloksnelheden (tot 3 GHz) zijn PC's sneller dan lagere, vooral voor intensieve berekeningen merk je het verschil (rekenbladen, tekeningen, muziek, beeldverwerking, sampling...) .
• Hogere kloksnelheden = meer verbruik = meer warmteontwikkeling = luidere ventilator = kortere batterijduur...
• Moderne machines hebben kloksnelheden vanaf 1.2 GHz (netbooks) tot 3 Ghz en meer.
• Processorsnelheid is niet van levensbelang.

RAM geheugen

• Windows 32-bit kan maximaal 3 GB RAM aanspreken. Heel veel toepassingen zijn in 32-bit geschreven.
• Minder dan 2 GB is niet verstandig, meer dan 3 GB is niet nodig voor een Windows 32-bit versie.
• Windows 64-bit kan meer geheugen aanspreken, maar is slechts nuttig bij zeer specifieke 64-bit toepassingen (bvb CAD, video- en audioprocessing, fotobewerking...). 
• Moderne machines worden met een 64-bit besturingssysteem geleverd.
• Het valt voor dat sommige oudere programma's niet op een 64-bit versie en wel op een 32-bit versie draaien.
  

Videokaart

• Snelle videokaart met groot eigen geheugen (meer dan 256MB) is nuttig voor tekenprogramma's, en om alle visuele tierlantijntjes van Windows te kunnen tonen.
• Veel gebruikte videokaarten zijn bijvoorbeeld ATI (bvb Mobility Radeon HD 3650) en Nvidia (bvb GeForce 9600M)
• Sommige superlaptops hebben 2 videokaarten, en schakelen automatisch over, afhankelijk van wat door de gebruiker uitgevoerd wordt. 
  
• Hoe performanter de videokaart = meer verbruik = meer warmteontwikkeling = luidere ventilator = kortere batterijduur...
• Wanneer je geen tekeningen maakt (CAD), geen foto of film bewerkt, geen spelletjes speelt, is de videokaart van minder belang.

Operating System (OS) - Besturingssysteem

• Bijna alle nieuwe laptops worden nu geleverd met Windows 10.
  
• Op de nieuwe Microsoft Surface 2 RT tablets draait geen standaard Windows 8.1, en kan je dus ook geen standaard Windows programmatuur installeren, alleen programma's uit de Windows App Store.
  De Microsoft Surface Surface 3 Pro bevat wel een standaard Windows 8.1 besturingssysteem, en is dan ook een standaard PC.
  
• Windows Vista, XP, Windows 7, Windows 8 en 8.1 zijn volgens Microsoft verouderde systemen. 
• Microsoft Windows 10 wordt geleverd sinds 29 juli 2015.
  
• Alternatieven voor Microsoft besturingssystemen zijn de van Unix-afgeleide operating systems.
• Apple OS (alle versies, inclusief OSX 10.11 El Capitan) zijn een soort BSD-Unix, met de nadruk op een heel mooie interface. 
• Denk eraan dat de software-makers ook gaan “lenen” bij de collega's: vroeg of laat verschijnt elke “exclusieve” of “onwaarschijnlijk coole” layout ook bij de andere...
• Linux machines zijn (net als Apple) ook afgeleid van Unix.
  Meest bekend zijn Ubuntu Linux, met varianten als Kubuntu, Xubuntu, Lubuntu, Edubuntu, Mythbuntu, Ubu Studio... en Linux Mint. 
  Veel Linux distributies, evenals de toepassingsprogramma's (apps), zijn gratis te downloaden, te installeren en te gebruiken. Geen geknoei met licenties, registratie, key's, restricties, gelimiteerd gebruik enz...., alles is gratis en vrij. Voor Ubuntu zijn er vaste upgrade-data (april en october) en er zijn geen verplichtingen.
• Google OS (Operating System) is gebaseerd op Ubuntu Linux. Androïd is een Google OS.
• Meest gedownloade linux distributies (wereldwijd, laatste 12 maand) zijn Mint, Ubuntu, Debian, Mageia
  
• Nadelen van deze alternatieven:
• vermits zij slechts een heel klein deel van de consumermarkt uitmaken (Microsoft 80%, Apple 5%, Linux 9%) worden de meeste toepassingen ontwikkeld voor het grootste markaandeel, en dat is nu Microsoft Windows.
• Niet alle Windows toepassingen draaien vlekkeloos op een Apple of Linux machine, niettegenstaande de pogingen om Windows te emuleren (Parallels, CodeWeavers, iEmulator, Wine...). Dit moet je goed beseffen wanneer je afhankelijk bent van bepaalde software die je verplicht moet gebruiken.
• Het pleit voor goede programma's, dat zij voor alle platforms (Windows, Apple, Linux) een versie hebben. Voorbeelden: VLC, Gimp, Skype, LibreOffice, Audacity, Freemind, FireFox, Chrome, JClick enz.... Andere programma's beperken zich exclusief tot één enkel platform, zoals Sprint...
  
• Je kan natuurlijk meerdere besturingssystemen naast elkaar op je laptop installeren, (ook virtueel als bvb VirtualBox, Virtual PC, VMWare), maar de gebruikers zijn daar niet enthousiast over. Je moet dan ook telkens een licentie voor elk OS hebben (behalve voor Linux).

Toetsenbord

• Meeste grotere laptops (vanaf 15 inch) hebben ook een numeriek toetsenbordje.
• Apple heeft geen enkele laptop met een numeriek toetsenbord.
  
• Let er op dat dit toetsenbord naast de cijfers rechts ook [ – ] [ + ] en [ Enter ] toetsen bevat, en niet boven of onder de cijfers (onhandig). Dit komt vooral voor bij goedkopere laptops. Dit is belangrijk voor snelle tikkers die het numerisch toetsenbord gebruiken.
  
  

  Goed: zoals een standaard toetsenbord

  Minder goed: geen standaard layout

  
  
• Let op de pijltjestoetsen, dat ze niet te klein zijn en gemakkelijk (blindelings) te vinden zijn.
• Let ook op grootte van [ Shift ] en [ Return ] toetsen, soms worden miniatuurversies gebruikt.
• Witte toetsen worden heel snel vuil en smerig.
• Blinkende toetsen zijn niet zo aantrekkelijk, worden snel als “vuil” aanzien.
• Liefst twee [ Ctrl ] toetsen, links en rechts onderaan op het uiteinde van de onderste rij toetsen
• Let er op dat de toetsen niet teveel of geen irriterend geluid maken bij het tikken.
• Let ook op het lawaai van de kliktoetsen van het muis-vervangend wrijfpadje
• Er bestaan laptops met lichtgevende toetsen. Handig voor gebruik in het duister, maar verbruikt wel energie.
  Let op dat de inscripties op de toetsen verlicht zijn, en niet alleen de omtrek van de toetsen.
  
  
  
• Standaard toetsenbord letterafstand is bvb 22 cm van [ A ] tot en met [ * ]. Verkleinde toetsenborden tot 5% (21cm) zijn acceptabel.
• Standaard toetsenbord heeft een "slag" van 5 tot 6 mm, laptoptoetsenbord soms minder dan 1 mm...
  

Wrijfpad

• Alle laptops hebben tegenwoordig een wrijfpad (touchpad).
• Twee knoppen eronder (niet ernaast) is voldoende. Bijna niemand gebruikt bijkomende knoppen. 
• Ook grapjes als twee- en drievingergebruik  van het  wrijfpad is een leuke gadget, maar meer niet. 
  
• Vingerdetectie (FingerPrint) enz... is mooi maar niet voor iedereen handig.
• Wanneer je liever met een muis werkt, zorg dan voor een laptop met BlueTooth, en koop een draadloze laser-muis met BlueTooth (bvb Logitech M-RCQ142 of Speedlink SL-6351-SBK). Dan heb je geen onhandig uitstekend USB ontvangertje nodig dat je in een USB-poort moet stoppen.
• Of neem dan een "laser"-muis met onzichtbare straal (geen rood of blauw lichtje). Daarvan gaat de batterij vrij lang mee. Die bestaan ook in draadloos met een heel erg klein ontvangertje dat je kan laten zitten (bvb Speedlink SL-6355-SGY of Logitech M235).
  
     

Harde Schijf

• Harddisks voor laptops bestaan in verschillende soorten en vormen.
• Mechanisch draaiende Harddisks (klassiek)
• Toerental bepaalt de toegangssnelheid: sneller is beter en aangenamer in het gebruik
• Toerentallen van 4200, 5400 (courant), 7200 rpm komen voor (rpm=Rotations Per Minute)
• 5400 rpm is standaard in laptops, 7200 rpm is standaard in desktops. Professionele machines gaan tot 10000 en 15000 rpm.
• Snellere disks maken iets meer lawaai en meer verbruik = meer warmteontwikkeling = kortere batterijduur...
• Twee harddisks (bij grote laptops) verbruiken meer dan één. Niet interessant bij batterijtoepassing.
• Solid-State-Disks (SSD)
• kan je je voorstellen als een soort reuzegrote snelle USB-stick.
• in opmars (vooral bij netbooks en ultrabooks bvb Samsung, Sony, Dell, Apple, Asus)
• sneller dan draaiende disks, lager verbruik, onbreekbaar, maar duurder.
• Grootte van de harddisk is van minder belang. Minimum grootte is best meer dan 120GB (besturingssysteem + programma's).
• Onder Windows heeft het zin om de harddisk te partitioneren in een Opstart/Programma/Systeemschijf C: en een Dataschijf D:
• Draaiende harddisks blijven "breekbaar", en crashen allemaal na enige tijd. Maak klooncopies en voldoende reservecopies van je data.
• Je kan in veel laptops de klassieke (draaiende) harddisk demonteren en vervangen door een SSD.
  

Externe harddisk

• Externe opslag van grote hoeveelheden data (filmpjes, foto's...) doe je toch best op een externe harddisk, niet intern.
• Externe harddisks worden met de laptop verbonden langs:
• USB-poort: goedkoop, kleine 2.5" disks kunnen meestal zonder externe voeding (voeding langs USB-poort). Soms zijn de aansluitkabels en aansluitingen vast, soms met losse onhandige kabeltjes met kleine stekkertjes.
• Nieuwe USB3 is sneller dan USB2, maar computer én randapparaat moeten alletwee USB3 zijn om daar voordeel uit te halen.
  
• Firewire: snel, maar duurder, bijna altijd externe voeding nodig, minder gebruikt.
• eSATA-poort: snel, maar niet standaard. Bijna niet gebruikt.
• Netwerk: NAS (Network Attached Storage): deze schijven zijn vanop het hele netwerk bereikbaar, en hangen niet "fysiek" aan de laptop.
• Alternatieve aansluitingen: bvb Thunderbolt: moeilijk te vinden, dus minder gebruikt.
  
• Koop best ook een externe harddisk om reservecopies van systeem (kloonkopie) en data te maken.
• Nog beter: koop twee externe harddisks, en wissel af om je reservecopies te maken.
  

CD/DVD

• DVD Writer DL (Double Layer) is nu standaard bij grotere laptops. (vooral om films af te kunnen spelen). 
  BlueRay is alleen nuttig voor filmfanaten die dat willen betalen.
  LightScribe is niet zo nuttig voor mensen met weinig tijd. Schijfjes zijn ook duur.
• Zelfgeschreven CD wordt minder en minder gebruikt. Levensduur is nogal kort (gegarandeerd 1 jaar...)
• Mechaniek van CD/DVDdrive is zeer kwetsbaar, hapert vrij snel, is heel duur om te vervangen...
• Maak je geen illusies, even DVD-tje copiëren (als dat al gaat) doe je niet op een paar minuten.
• CD/DVD drive is meestal nuttig voor het installeren van software. Software werd vroeger op CD geleverd, nu meestal langs internet-downloads.
• Netbooks en Ultrabooks hebben geen CD/DVD drive, daar is dan tijdelijk een extra externe USB-DVD-drive voor nodig, of je moet alle installatie langs USB of netwerk doen.

Draadloos netwerk

• Alle laptops hebben minimaal een draadloos WiFi netwerk 802.11b/g (tot 54 MBit)
• Nieuwere laptops hebben een draadloos WiFi netwerk 802.11n (tot 300 MBit), maar dit is niet gestandaardiseerd.
• Sommige hebben BlueTooth. Alleen nuttig voor GSM-fanaten of gebruikers van draadloze muizen, printers enz.
• Draadloze connecties (WiFi en BlueTooth) verbruiken wel heel wat electriciteit. (batterijcapaciteit)

Gewoon netwerk (bedraad)

• Meeste laptops hebben 100 Mbit netwerkaansluiting, betere hebben 1000 Mbit (GigaLAN) netwerkaansluiting.
• 100 Mbit is meestal voldoende.
• Sommige nieuwe superlaptops hebben geen netwerkaansluiting meer.... (Apple Macbook Air). Sommige bedrijfsnetwerken werken uitsluitend met bedrade netwerkverbindingen.
  

Opties

• Meeste laptops hebben 3 USB-poorten. Meer mag natuurlijk.
• Ingebouwde webcam en microfoon (nuttig voor IM en Skype)
• Externe Line-In geluidsingang (alleen nuttig voor geluidsfanaten), wordt zeldzaam. Moderne netbooks hebben soms zelfs maar één gecombineerde aansluiting voor koptelefoon en/of microfoon.
  
• Digitale sound-uitgang, meestal optisch: alleen nuttig in combinatie met bvb home-cinema en 5.1 systeem. Laptop wordt dan bvb voor video-reproductie (het afspelen van films) gebruikt.
• Kaartlezer (voor bvb SD-kaartjes uit fototoestel of filmcamera)
• Firewirepoort (voor aansluiten van videocamera of snelle externe apparaten zoals harddisks), wordt zeldzaam.
• eSATA poort (voor bepaald soort externe harddisks). Zeldzaam.
  
• VGA-poort voor het analoog aansluiten van een extern beeldscherm, projector, beamer of televisietoestel. Is aan het uitsterven.
  
• HDMI-poort voor digitale beeld-en geluid overdracht. Soms is dit een miniatuur-versie en heb je een verloop-blokje nodig om het te kunnen gebruiken.
  
• Displayport aansluiting  vervangt soms de HDMI-aansluiting. Soms is dit een miniatuur-versie en heb je een verloop-blokje nodig om het te kunnen gebruiken.

Batterij

Ventilator

• Bijna alle laptops hebben koeling nodig, dus een of meerdere ventilatoren die lawaai maken, soms heel veel lawaai bij intensief gebruik. Er bestaan laptops en ultrabooks zonder ventilatoren, waarbij bvb de aluminium grondplaat als koelplaat voor de electronica gebruikt wordt.
• Luister naar de laptop in een stille omgeving, vooral bij het aanzetten (= meestal maximum lawaai). Sommige ventilatoren maken een irritant geluid door telkens te veranderen van snelheid.

Behuizing

• Behuizing van goedkope laptops bestaat uit plastic. Plastic is breekbaar, maar kan wel kras-arm worden gemaakt. Soms worden gepolierde blinkende metalen oppervlakken op het plastic gekleefd. Mooi, maar altijd vieze vingerafdrukken.
• Duurdere laptops worden voorzien van een metalen chassis, bvb aluminium. Is goede warmtegeleider, zeer stevig.
• Heel dure laptops worden uit carbon-fiber (koolstof-glasvezel) en titanium gemaakt. Krasvrij en onbreekbaar.
  

Software

• Vergeet niet backup-copies aan te maken van een nieuwe laptop, wanneer de CD's of DVD's niet meegeleverd werden. Het besturingssysteem zal u er een paar keer aan herinneren.
• Maak (als je kan) een kloonkopie van de nieuwe machine, en nogmaals een kloonkopie (en een systeemherstelpunt) nadat de machine volledig naar je hand is gezet.
• Heel veel op de laptop nieuw meegeleverde software is niet nuttig, overbodig tot waardeloos (crapware). Alle vormen van tijdelijke en probeerversies zijn te mijden.
• Microsoft Works: (vrijwel niemand gebruikt dit.) – deïnstalleren vooraleer op te starten. Is (gelukkig) aan het uitsterven.
  
• Microsoft Office Trial Version: deïnstalleren of volledige versie aankopen. Of gebruik bvb LibreOffice of Microsoft Office Online.
  
• Nero, Roxio: (zeer groot en verwarrend) – gebruik CDBurnerXP, InfraRecorder Portable of Deepburner.
• Norton (alle versies vertragen heel erg de computer): deïnstalleren – gebruik MS Defender (Windows 8.1 en 10), MS Security Essentials, of eventueel AVG, Avira of Avast
• MediaPlayer: (speelt alleen Microsoft-formaten foutloos) – laat zitten, maar gebruik VideoLan VLC
• Photoshop Essentials: (crippled version, lange leercurve) – deïnstalleren, gebruik The Gimp of Inkscape
• Acrobat Reader: (heel groot, traag en lomp) – laat maar zitten, maar gebruik Foxit Reader of PDFXCview.
• Microsoft Outlook Express, Outlook: – gebruik Webmail (bvb GMail) of ThunderBird (off-line).
• Microsoft Image Viewer: (traag en onhandig) – gebruik IrfanView of Picasa.
• Microsoft Internet Explorer: gebruik liever Mozilla FireFox of Google Chromium. In Microsoft Windows 10 wordt Internet Explorer vervangen door Edge, maar wordt door vakmensen Internet Explorer 12 genoemd...
  
• Gebruik geen gestolen / gevonden / geleende / gekregen / gekraakte software.  Als je de (dure) merk-software niet wil of kan betalen, gebruik dan vrije versies.
• Installeer geen software die je niet zal gebruiken. Deïnstalleer de software die je niet gebruikt, op de geëigende manier (langs Configuratiescherm bvb).
• Van bijna alle dure merk-software bestaan gratis vrije versies die niet noodzakelijk slechter zijn.
• Je kan van veel laptops een klooncopie maken, alles eraf gooien, iets anders uitproberen, en dan alles origineel terugzetten.
  Of je kan de harddisk verwijderen, en tijdelijk vervangen door een andere harddisk, om te "knoeien".
• Ook besturingssystemen (Operating Systems) bestaan in gratis versies. Opmars is bezig. Ubuntu en Mint zijn goede voorbeelden. 
• Je kan een Linux systeem uitproberen door een “live” CD of USB-stick op te starten. (Ubuntu, Mint, Knoppix, DSL, Puppy Linux...). Je PC moet dan wel kunnen opstarten van CD of USB-stick. Er verandert niets aan je computer, maar je hebt een volledig (Linux) systeem ter beschikking dat van die CD of USB-stick loopt (natuurlijk trager dan van harddisk). Wanneer je de CD of USB-stick wegneemt, is je PC ongewijzigd.
• Je kan een verzameling van niet-te-installeren software (ready-to-run) op een USB-stick, of op je laptop plaatsen. Geen gedoe met installate of de-installatie,  alles werkt zonder "vervuiling" aan je laptop toe te voegen.
  http://81.83.5.134/doc-pub   http://sites.google.com/site/busosintgregorius2/Home/links-naar-gratis-software

Algemeen – Is dit van belang?

• Hoelang duurt het voordat de laptop werkingsklaar is na het aanzetten? Er zijn laptops die op 10 seconden werkingsklaar zijn vanuit volledige uitschakeling.
• 1 minuut opstarttijd is normaal voor een Windows 8.1, Windows 7 of Windows XP machine.
  
• De meeste laptops kunnen in 2 seconden vanuit slaapstand opstarten (ze staan dan niet echt “uit”).
• Hoelang kan de laptop in “slaap” of “standby” voordat de batterij leeg is?
• Is de batterij-werkingsduur van belang? Dan alle batterijvreters in consideratie nemen: schermgrootte, processor, videokaart, harddisk. Denk er aan dat de opgegeven batterijduur een schatting is bij gebruik met maximale toepassing van energiebesparende maatregelen (gedimd scherm, geen CD/DVD, geen WiFi, geen BlueTooth, slapende harddisk...)
• Als je je laptop koopt, koop dan meteen wat je wil hebben. Laat je niet overtuigen dat je "later" nog kan uitbreiden en aanpassen. Laat het onmiddellijk in de gewenste configuratie leveren. Geen geknoei achteraf.
  
• Is de laptop niet te zwaar? Een groot scherm is natuurlijk erg mooi, maar dan is ook de hele laptop groot en zwaar, en neemt veel plaats in. En als je elke dag 3 kg extra moet meeslepen + voedingsblokje + kabels...
• Is het laptopscherm niet te klein? Wanneer je heel veel pagina-gerichte documenten moet maken, en je ziet minder dan de helft van de hoogte van je A4-blad op je scherm, is dat niet echt bruikbaar. Sommige kleine schermen bestaan ook in hogere definitie, zodat je "meer" (maar kleiner) ziet...
  Probeer dit vooral uit met je eigen tekstverwerker, rekenblad en browser..
  
• Is de laptop transportgevoelig? Is het de bedoeling dat hij alle dagen in een rugzak meegesleept wordt? Indien uitgeschakeld kan een laptop tegen een stootje. Indien in werking (ook slaapstand), is hij breekbaar (vooral de draaiende harddisk).
• Is het toetsenbord geschikt om blind te tikken? Of zijn de toetsjes niet teveel verkleind? Zijn alle toetsen gemakkelijk te vinden?
  
• De levensduur van een laptop wordt geschat op een 3-tal jaar gemiddeld.  De levensduur van een desktop is gemiddeld 5 jaar.
• Laptops met blinkende afwerking staan altijd vol (vieze) vingerafdrukken.
• Kijk naar de plaatsing van de aansluitingen (linkerkant, rechterkant, voorkant, achterkant) van de voedingskabel-stekker, USB-poorten, DVD-schuif... Handig?
• Een laptop van minder dan 600 EUR, een notebook van minder dan 300 EUR worden als goedkoop aanzien. Die prijs is ook gerelateerd met het aantal geproduceerde toestellen van dit model, de "leeftijd" van het ontwerp, de technische stabiliteit...
• Hoe complexer je laptop, hoe meer "extra's" en electronische snufjes, hoe breekbaarder hij wordt, en hoe meer vatbaar voor defecten.
  
• Er zijn bijkomende kosten aan een laptop: bijkomende (eventueel draadloze) muis, backup-harddisk, tas, reserve-voeding...
• Een laptop blijft een verbruiksartikel dat (snel) veroudert. De consument wordt ook moreel bijna verplicht om regelmatig een nieuw toestel te kopen. Zoniet komt die verplichting wel van de softwareleverancier ("Goh neen, dit pakketje draait niet meer vlotjes op uw toestelletje....")